موتور بالابر و جرثقیل

الکتروموتور و دینام بالابر ساختمانی مهم ترین عضو و قطعه سیستم های بالابر در ساختمان ها به منظور تسهیل فعالیت های عمرانی و ساختمانی است. در واقع نیروی اصلی محرک حرکت در چنین بالابرهایی مستقیما به وسیله الکتروموتور مخصوص بالابر تامین می شود. این نوع از الکتروموتورها، خود می تواند انواع مختلفی بر اساس توان و ظرفیت مورد نیاز کار داشته باشد.

یعنی مثلا برای کارهای ساختمانی کوچک یک یا دو طبقه ممکن است ظرفیت هایی پایین تر از 5 اسب بخار نیاز باشد. در چنین مواقعی است که تفاوت بالابرهای ساختمانی مشخص می شود. دیگر عضو مهم از بالابرها، گیربکس بالابر ساختمانی است که معمولا تا وزن های 300 کیلوگرم برای اکثر بالابرها یکسان است. اما الکتروموتور اینگونه نیست.

بنا به کاربری و قدرت مورد نیاز در کارهای ساختمانی، شما باید از الکتروموتور متناسب با ظرفیت خاص خود استفاده کنید. بالابرهای ساختمانی که امروزه در صنایع ساختمانی به کار گرفته می شوند، معمولا تا 1000 کیلوگرم توانایی جابجایی عمودی وزن را دارند. حال ممکن است این بالابرها از نوع آسانسوری یا از نوع معمولی و برای جابجایی افراد باشند.

در این مقاله سعی خواهیم کرد تا عملکرد انواع موتورهای بالابر ساختمانی را برای شما شرح دهیم. همچنین ویژگی های مهم این دستگاه ها به همراه نکات مهم در خرید و برندهای معتبر برای خرید آن ها را برای شما بیان خواهیم کرد.

موتور بالابر ساختمانی

اگر بخواهیم مهم ترین مولفه ها در نوع دینام بالابر ساختمانی را بیان کنیم، باید به توان و ظرفیت مورد نیاز آن ها اشاره کنیم. در فرآیند طراحی بالابرهای ساختمانی، ابتدا نیاز در نظر گرفته می شود. یعنی شرکت تولید کننده لیست تولید محصولات بالابر ساختمانی خود را از نظر فنی رتبه بندی می کند؛ از بالابرهای با ظرفیت و توان پایین، تا بالابر های متوسط و سنگین.

سپس برای هر کدام از این رده ها، مناسب ترین الکتروموتور موجود را روی دستگاه بالابر قرار می دهد. به طور کلی در بالابر های سبک ساختمانی که توانایی حمل بار تا 300 کیلوگرم را دارند، از موتور تک فاز دو خازن کلاچ دار با توان پایین استفاده می شود. اما در انواع قوی تر، موتورهای الکتریکی تکفاز پاسخگو نبوده و نیاز به استفاده از انواع پرقدرت تر الکتروموتور خواهد بود.

اینجاست که با بکارگیری موتور بالابر سه فاز ساختمانی، ظرفیتی ایجاد می شود که بالابر بتواند حتی بارهای 1000 کیلوگرمی را در ساختمان بالا و پایین کند. الکتروموتورهای ظرفیت بالا معمولا توانی معادل 10 اسب بخار دارند که برای فعالیت های ساختمانی سنگین نیز پاسخگو خواهد بود.

همچنین بخوانید: راهنمای انتخاب موتور الکتریکی + محاسبه پارامترهای موثر (گشتاور، توان و ...)

انواع الکتروموتورهای بالابر ساختمانی

همانطور که گفتیم انتخاب بالابر ساختمانی بر اساس قدرت مورد نیاز و الکتروموتور هر بالابر صورت می گیرد. در ساخت و سازهای روتین شهری، معمولا از نوع ظرفیت پایین یا نوع ظرفیت متوسط بالابرهای ساختمانی استفاده می شود. به طور کلی، بهترین دسته بندی برای دینام بالابرهای ساختمانی، دسته بندی تکفاز و سه فاز است. عاملی که نقش اول را در تعیین قیمت موتور بالابر ساختمانی ایفا می کند.

زیرا در این دسته بندی ظرفیت های محدود، متوسط و پایین به صورت کامل مجزا می شوند. بنابراین انتخاب موتور الکتریکی بالابر به راحتی و با استفاده از مشخصات هر دسته انجام می شود.

الکتروموتور تکفاز بالابر ساختمانی

این موتورها به طور کلی در صنعت مصارف گسترده و بزرگی ندارند.  در ظرفیت ها و توان های کوچک مورد نیاز دستگاه ها و وسایل مختلف استفاده می شوند. یکی از مهم ترین ویژگی های این موتورهای الکتریکی، مصرف پایین تر آن ها است. همین سطح کاربرد برای موتور بالابر ساختمانی تکفاز نیز وجود دارد.الکتروموتور تک فاز استفاده شده در بالابرهای ساختمانی، از ظرفیت های 250 تا 300 کیلوگرم تولید می شوند. معمولا توان دینام بالابر تک فاز در محدوده 2 تا 3 اسب بخار است. یعنی کارهای ساختمانی معمولی و نه چندان بزرگ توسط این بالابرها قابل پوشش است.

این موتورها توانایی برطرف کردن نیازهای ساختمانی معمولی شهری را دارند. اما در ارتفاع های بیشتر و برای ساختمان های چندطبقه، معمولا الکتروموتورهای تکفاز پاسخگو نیستند.

الکتروموتور سه فاز بالابر ساختمانی

نوع موتور مورد استفاده در بالابرهای سنگین ساختمانی، الکتروموتور سه فاز است. این موتورها توان بالاتری را برای بالابر ایجاد می کنند. به طور کلی در ارتفاع های غیرمعمول و بلند ساختمان های شهری و صنعتی، به دلیل پاسخگو نبودن تکفازها، از موتورهای سه فاز استفاده می شود. موتور بالابر ساختمانی سه فاز، معمولا در توان های 4 اسب بخار و بیشتر تولید می شود. ظرفیت موتورهای یادشده معمولا از 300 کیلوگرم شروع می شود که یک ظرفیت پایین به حساب می آید. از این عدد به بالاتر، تنها انواع موتورهای سه فاز در بالابرها استفاده می شوند. زیرا موتورهای تکفاز قطعا برای چنین وزن هایی پاسخگو نخواهند بود.

ماکزیمم توان طراحی شده برای دینام بالابر ساختمانی، 10 اسب بخار است. بالابری که موتوری با این توان در آن استفاده شده است، می تواند حتی تا 1000 کیلوگرم را در ارتفاع های بلند جابجا کند.

الکتروموتورهای با ظرفیت 300 کیلوگرمی، تنها مدلی از دینام بالابر ساختمانی هستند که می توانند در هر دو نوع تکفاز و سه فاز تولید شوند. در واقع توان 3 اسب بخار، قدرتی است که هر دو نوع موتور الکتریکی بالابر یادشده می توانند ایجاد کنند.

نکته مهم در خرید و استفاده از این بالابرها، سیستم برق محل فعالیت ساختمانی است. اکثر ساختمان های غیرتجاری و معمولی شهری، دارای سیستم تکفاز هستند بنابراین تنها می توانند از بالابرهای تکفاز استفاده کنند. برق شهری 220 ولتی هیچ محدودیتی برای بالابر تکفاز ایجاد نمی کند.

اما چنین ظرفیت برقی برای موتورهای سه فاز پاسخگو نخواهد بود. از سوی دیگر، شما نمی توانید این مشکل را با بکارگیری موتور برق نیز حل کنید. تنها ساختمان ها و مراکز صنعتی یا مجتمع های مسکونی و... به دلیل دارا بودن سیستم برق سه فاز، می توانند از بالابرهای سه فاز برای جابجایی بار در ساختمان استفاده کنند.

مشخصات دینام بالابر ساختمانی

مشخصات فنی هر الکتروموتور استفاده شده در بالابر کارگاهی و ساختمانی شامل موارد زیر است:

• ظرفیت الکتروموتور که معمولا عددی بین 200 تا 1000 کیلوگرم است
• توان موتور که عددی بین 2 تا 10 اسب بخار است و اصلی ترین شاخصه تفکیک و انتخاب موتور بالابرها از یکدیگر است.
• سرعت چرخش یا تعداد دورهای الکتروموتور در واحد زمان که معمولا 1500 یا 3000 دور بر دقیقه است. انواع الکتروموتور با سرعت 1500 دور بر دقیقه کاربرد گسترده تری از سایر الکتروموتورها با دورهای متفاوت دارند.
• جنس بدنه که در اکثر الکتروموتورهای ایرانی و چینی معمولا چدنی است.
• برق ورودی بر حسب آمپر
• سرعت بالابر بر حسب متر بر دقیقه: در ارتفاع های بلند، سرعت بالابر عاملی مهم در تعیین زمان انجام کارهای ساختمانی است.

همچنین بخوانید: ساخت وینچ

مهم ترین معیارها در خرید موتور بالابر ساختمانی

در انتخاب موتورهای الکتریکی بالابرهای ساختمانی، نکات مهمی وجود دارد که شاید از سوی بسیاری از فروشندگان به عمد یا سهوا بیان نشود. توجه به این نکات می تواند استفاده از بهترین نوع موتور برای بالابر ساختمانی را تضمین کند.

اولین نکته مهم در انتخاب این قطعه از بالابر ساختمانی، توجه به نوع برق مورد استفاده در ساختمان است. اگر ساختمان شما برق معمولی شهری دارد، شما نمی توانید از الکتروموتورهای تکفاز استفاده کنید و محدودیت در انتخاب خواهید داشت. این بدان معناست که اگر کار ساختمانی شما حجم و ابعاد سنگینی دارد، باید ابتدا به فکر تعویض برق ساختمان باشید. بعد از آن می توانید از بالابرهای سه فاز با قدرت های مختلف برای انجام کارهای ساختمانی خود استفاده کنید.

نکته بعدی که معمولا خیلی کم در خرید موتور بالابر ساختمانی به آن توجه می شود، استارت موتورها است. در تمامی انواع بالابرهای ساختمانی استارت و نیروی استارت موتور بسیار مهم است. زیرا اصلی ترین بخش و دشوارترین بخش هر موتور برای ایجاد تحرک وزنی در مسیر عمودی، استارت است. این نکته در خرید انواع الکتروموتورهای تکفاز بیشتر برجسته می شود.

دیگر معیار مهم برای خرید دینام بالابر در ساختمان ها، نوع سیستم عایق بندی موتور است. در بسیاری از موتورها بر اساس طراحی کاربردی، شرایط آب و هوایی در نظر گرفته می شود و عایق بندی بر اساس آن انجام می شود. IP در واقع شاخصی است که نشان دهنده نوع و میزان نفوذ عوامل خارجی از جمله گرد و خاک، رطوبت و ذرات غلیظ به درون موتور است.

اکثر الکتروموتورهای تولیدشده در کشورهایی مانند ایران و چین، به دلیل نیاز و کشش بازار از نوع 54 IP هستند. این نوع از الکتروموتورها برای کار در شرایط آب و هوایی بارانی و مرطوب مناسب نیست. موتورهای یادشده عایق بندی و حفاظ مناسب و امنی در برابر رطوبت ندارند و حتی در صورت استفاده در چنین شرایطی باید به شدت از آن ها حفاظت شود.

موتور بالابر پیشنهادی ماناموتور

الکتروموتور استریم

در ساخت بالابر بهتر است از موتور های با دور پایین و تک فاز استفاده و بر روی آن ها گیربکس حلزونی بسته شود. دلیل پیشنهاد ما هم این است که مکانیزم بالابر بهتر است به صورت خود قفل باشد و یا اعمال نیرو به شفت آن باعث چرخش آرام آن شود، که در گیربکس های حلزونی این اتفاق می افتد.

در کنار آن چون این نوع بالا بر ها در محیط های ساختمانی برای جا به جایی مسالح ساختمانی استفاده می شود باید ولتاژ موتور آن تک فاز 220 ولت شهری باشد. در این بخش سه الکتروموتور استریم، موتوژن و الکتروژن مناسب برای استفاده در بالابر ساختمان 4 طبقه را به شما معرفی می کنیم تا بتوانید موتور محرک خود برای استفاده در بالابر را پیدا کنید:

برندهای مشهور سازنده موتور بالابر ساختمان

برندهای ایرانی و چینی بیشترین سهم را از بازار ایران و منطقه در زمینه موتور بالابرهای ساختمانی دارند. در میان برندهای چینی، کایجیلی KAIJIELI توانسته است با عرضه الکتروموتورهای با کیفیت، از سایر شرکت های چینی فعال در بازار سبقت بگیرد.

در میان برندهای ایرانی نیز، مطابق انتظار، موتوژن توانسته است محصولاتی بسیار باکیفیت به مشتریان عرضه کند. همچنین طیف ظرفیت ها و توان های موتور بالابر ساختمانی موتوژن دارای تنوع بسیار زیادی است. موتوژن همچنین یکی از معدود تولیدکنندگان بالابرهای ساختمانی سنگین با ظرفیت 10 اسب بخار در ایران است.

از دیگر برندهای مشهور ایرانی و خارجی سازنده دینام بالابر ساختمانی می توان الکو، تهرانکار، Jinnuo، امکو، دونگ کی و... را نام برد.