ژنراتور برق

ژنراتور برق چیست؟

ژنراتور برق دستگاهی برای تولید برق در سطح ولتاژ استاندارد مناسب راه‌اندازی انواع تجهیزات الکتریکی است. انواع ژنراتور در مدل‌های DC و یا AC و در سطوح ولتاژ تکفاز و یا سه‌فاز طراحی ‌شده و با ظرفیت‌های گوناگون به فروش می‌رسند. اگر چه خروجی ولتاژ انواع ژنراتور و یا توان تولید شده آنها با یکدیگر متفاوت است، اما در کل مکانیزم کارکرد یکسانی دارند.

ژنراتور برق چگونه کار می‌کند؟

انواع ژنراتور نیروگاهی مانند موتور برق دیزلی و یا تمامی مدل‌های کوچک ژنراتور برق خانگی مکانیزم طراحی و عملکرد کم ‌و بیش یکسانی دارند که بر مبنای تولید برق از طریق شارژ مغناطیسی ساخته شده‌ است. هر دستگاه ژنراتور برق در واقع یک آهنربای متحرک در سیم‌پیچ ثابت است. روتور متحرک این دستگاه با اتصال به موتور که می‌تواند بنزینی، گازی و یا دیزلی باشد، در فضای داخل استاتور می‌چرخد و شار مغناطیسی تولید شده با عبور از یک شبکه فیلتراسیون الکترونیکی تبدیل به سیگنال برق استاندارد در سطح ولتاژ مورد نیاز ما می‌شود. انواع ژنراتور را با توجه به نوع خروجی در مدل‌های ژنراتور تکفاز و یا سه‌فاز و حتی ژنراتور برق کوچک DC دسته‌بندی می‌کنند.

ژنراتور برق سه‌فاز:

قدرتمندترین نوع ژنراتور برق خانگی و یا کارگاهی است که از قابلیت تولید برق در سطح ولتاژ ۳۸۰ ولت AC برخوردار است. این نوع معمولاً توانی فراتر از ۱۰ کیلووات دارند و علاوه ‌بر برق سه‌فاز از قابلیت تولید برق تکفاز نیز برخوردار هستند. به‌ علت طراحی قدرتمند معمولاً از موتورهای گازوئیلی برای کوپل شدن با این مدل ژنراتور برق استفاده می‌کنند. انواع ژنراتور برق دیزلی در این دسته‌‌بندی قرار می‌گیرند که از قابلیت‌های ویژه مانند کار در مدت زمان طولانی برخوردار هستند.

ژنراتور برق تکفاز:

این نوع ژنراتور تنها با قابلیت تولید برق ۲۲۰ ولت AC طراحی می‌شود و برخی از مدل‌ها قابلیت تولید برق DC را نیز دارند. عموم مدل‌های ژنراتور برق خانگی بی‌صدا از همین مدل‌های تکفاز هستند که توانایی کافی برای راه‌اندازی تجهیزات برق تکفاز ساختمان را دارند. در عین ‌حال از موتورهای بنزینی و یا گازی برای کوپل شدن با این مدل ژنراتور در ساختمان استفاده می‌کنند. قیمت ژنراتور برق تکفاز از مدل‌های سه‌فاز کمتر است.

ژنراتور برق DC:

برق DC از خروجی‌های کمکی در طراحی عمومی ژنراتورهای برق خانگی و حتی صنعتی است. عموم این ژنراتورها خروجی برق ۱۲ ولت DC را پشتیبانی می‌کنند. معمولاً خرید ژنراتور ۱۲ ولت با هدف راه‌اندازی تجهیزات الکترونیکی خودرو مورد توجه قرار می‌گیرد.

ویژگی‌ها و مشخصه‌های فنی ژنراتور برق

انواع ژنراتور برق با توجه به نوع برق خروجی و همچنین مقدار ظرفیت تولید برق با یکدیگر متفاوت هستند، اما در کل می‌توانیم از چند فاکتور مشترک برای بررسی مشخصه‌های فنی و ویژگی‌های کاربردی آنها صحبت کنیم. در هنگام خرید ژنراتور برق به این فاکتورها توجه کنید:

ظرفیت ژنراتور:

ظرفیت ژنراتور را با واحد کیلو وات معرفی می‌کنند. معمولاً مدل‌های زیر ۵ کیلو وات از نوع تکفاز هستند که برای راه‌اندازی آنها استفاده از موتور بنزینی و یا گازی کفایت می‌کند. اما در ظرفیت‌های بالاتر مانند موتور برق ۲۰ کیلو وات و حتی بالاتر لازم است تا از موتور دیزلی استفاده شود. قیمت دیزل ژنراتور به مراتب از مدل‌های بنزینی بالاتر است.

نوع برق خروجی:

انواع ژنراتور دارای آلترناتور تولید برق هستند که در تیپ‌های گوناگون مولدهای تکفاز، سه‌فاز و یا DC دسته‌‌بندی می‌شوند. معمولاً ژنراتورهای سه‌فاز از قابلیت تولید برق تکفاز برخوردار هستند. در عین ‌حال انواع ژنراتور برق دیزلی را در مدل‌های سه‌فاز تهیه می‌کنند.

قابلیت تنظیم اتوماتیک سطح ولتاژ (AVR):

خروجی برق ژنراتور باید در سطح ولتاژ کاربردی ۲۲۰ ولت و یا ۳۸۰ ولت AC و یا ۱۲ ولت DC تنظیم شود. مدل‌های قدیمی از امکان کنترل دستی سطح ولتاژ استفاده می‌کنند و این در حالی است که مولدهای مدرن از سیستم کمکی AVR برای تنظیم و تثبیت اتوماتیک سطح ولتاژ برخوردار هستند.

سرعت ژنراتور:

مکانیزم تولید برق ژنراتورها با کوپل شدن موتور و چرخش روتور داخل استاتور انجام می‌شود و این در حالی است که هر ژنراتور با یک سرعت خاص طراحی شده‌ است. کارکرد فراتر از این سرعت باعث خرابی دستگاه خواهد شد. بنابراین در هنگام خرید یا فروش ژنراتور برق هماهنگی سرعت موتور بنزینی و یا دیزلی با سرعت نامی روتور در ژنراتور را بررسی کنید.

درجه حفاظت (IP):

از جمله فاکتورهای کلیدی برای ارزیابی و خرید ژنراتور برق است. این فاکتور که با حروف اختصاری IP نمایش داده می‌شود، معرف قابلیت نفوذ ناپذیری دستگاه در مقابل گرد و خاک و همچنین آب و رطوبت است. یک ژنراتور برق ایده‌آل باید از حداقل کلاس حفاظتی IP54 برخوردار باشد.

مقدار صدای تولید شده دستگاه:

بیشترین خرید و یا فروش ژنراتور برق برای پوشش فعالیت‌های ساختمانی و راه‌اندازی تجهیزات برق تکفاز است. در فضاهای ساختمانی به استفاده از ژنراتور برق خانگی بی‌صدا نیاز دارید. برخی از مدل‌های مولد برق کوچک ساختمان از عملکرد کاملاً روان و تولید صدای ناچیز برخوردار هستند.

تفاوت ژنراتور با موتور برق

موتور برق در واقع نوعی ژنراتور است که به شکل پکیج کامل کوپل شده موتور و ژنراتور عرضه می‌شود. ژنراتور برق دستگاهی مستقل است که می‌توانیم این محصول را در هر شرایطی راه‌اندازی کنیم. این در حالی است که موتور برق به شکل کوپل کامل موتور در کنار آلترناتور عرضه می‌شود.

عوامل متعددی بر قیمت ژنراتور برق تأثیرگذار هستند. نوع برق خروجی مهمترین فاکتور است. تا جاییکه معمولاً قیمت ژنراتور برق سه‌فاز از قیمت ژنراتور تکفاز بالاتر است. در عین ‌حال لازم است تا فاکتورهای دیگری از قبیل ظرفیت دستگاه، قابلیت‌های کنترل خودکار سطح ولتاژ، توان، برند سازنده، طراحی ایمنی، قابلیت کوپل شدن با انواع موتور و… را مد‌نظر داشته باشیم، به طور مثال قیمت ژنراتور برق 5 کیلووات تکفاز برند مکالته بیش از برند استریم است. این در حالی است که قیمت دیزل ژنراتور با توجه به ابعاد بزرگ و ظرفیت بالا در سطح بالاتری از موتور برق بنزینی قرار دارد. برای خرید و بررسی مشخصه‌های فنی انواع ژنراتور نیروگاهی تا انواع ژنراتور برق خانگی در مدل‌های گوناگون از برندهای مطرح همچون ژنراتور استریم، مکالته، زیمنس و... می‌توانید از خدمات مشاوره فنی گروه ماناموتور استفاده کنید.